Η κατάσταση στην Αμερική με έχει απορροφήσει!

Συμβαίνει κάτι που ακόμα κι όσοι το προέβλεπαν πριν από μήνες ή 1-2 χρόνια δε το πιστεύουν ότι συμβαίνει: η εκεί κυβέρνηση, μέσω της κεντρικής τράπεζας, απο-ιδιωτικοποιεί, ή αλλιώς κρατικοποιεί, εταιρείες!


Πως στην Ελλάδα, ιδιωτικοποιούμε τον ΟΤΕ, τη ΔΕΗ κλπ;
Ακριβώς το ανάποδο!
Οι προηγούμενες μέρες έχουν γυρίσει τούμπα όλη την θεωρία του καπιταλισμού! Οι καπιταλιστές έγιναν σύντροφοι! Και ο σοσιαλισμός θριαμβεύει!


Δύο λόγια ιστορία
Η οικονομική πρακτική από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας "επέβαλε" ως μοχλό ανάπτυξης την πιστωτική επέκταση: χορήγηση δανείων για να κινείται η οικονομία (αυστριακή σχολή)
Το βιώνουμε εγχωρίως εδώ και μια δεκαετία, λίγο πριν την εισαγωγή στο Ευρώ, όταν τα επιτόκια μειώθηκαν σε πολύ χαμηλά επίπεδα και οι τράπεζες ξεκίνησαν επιθετικές πολιτικές χορηγήσεων.
Όμως, ο κύκλος υπερ-δανεισμού στην Αμερική κάπου έσπασε, όταν οι μεσίτες (κάτι σαν τους εγχώριους πλασιέ ασφαλειών) έδιναν σταγαστικά δάνεια ακόμα και σε ουρακοτάγκους ενώ οι τιμές των σπιτιών ξεκίνησαν μια καθοδική πορεία. Αρχικά έβγαζαν πολλά κέρδη και θέλησαν να τα πολλαπλασιάσουν (απληστία) με τη χρήση πολύπλοκων και δυσνόητων χρηματο-οικονομικών "προϊόντων" τα οποία:
α. βασίζονταν στην αποπληρωμή των δανείων των ουρακοτάγκων
β. πουλήθηκαν παντού στο κόσμο (στην Ελλάδα, κυρίως ΤΤ και ΑΤΕ - οι κρατικές! χαζοί είμαστε;)
Όταν οι ουρακοτάγκοι βρέθηκαν σε αδυναμία αποπληρωμής, πρώτα οι μεσίτες φαλήρισαν (τέλος 2006 - αρχές 2007), μετά διάφορα funds "έσκασαν" λόγω έλλειψης μετρητών.


Η συνέχεια ήταν ακόμα πιο δραματική!
Οι ουρακοτάγκοι επηρρέασαν τόσο πολύ τα πράγματα που ακόμα και η μεσαία τάξη βρέθηκε σε δύσκολη θέση να αποπληρώνει τα στεγαστικά της...
Ακόμα περισσότεροι μεσίτες, ακόμα περισσότερα funds "έσκασαν"/φαλήρισαν, και τα προβλήματα άρχισαν να διαφαίνονται σε όλους όσους είχαν αγοράσει τα δυσνόητα προϊόντα: το Νορβηγικό ταμείο συνταξιούχων, το ΤΤ, Ασιάτες κάθε λογής, μικρές γερμανικές τράπεζες, στη Ν.Ζηλανδία σχεδόν κατέρρευσε όλο το χρηματο-οικονομικό σύστημα και πάρα πολλοί άλλοι.


Μέσα σε όλα αυτά (το κακό δεν έρχεται ποτέ ένα-ένα, πάντα όλα μαζί):
- οι τιμές του πετρελαίου έφτασαν στα ύψη, μαζί και των προϊόντων/εμπορευμάτων (βέβαια τώρα πέφτουν αλλά δε ..φαίνεται!)
- οι τιμές της αγοράς κατοικίας συνεχίζουν να πέφτουν - τα προβλήματα είναι ιδιαιτέρως μεγάλα στη Καλιφόρνια και τη Φλώριντα, ενώ υπολογίζουν από 5-20 εκατομμύρια νοικοκυριά να αντιμετωπίσουν τέτοια προβλήματα
- οι καταναλωτες κάπου κοντοστάθηκαν όταν είδαν τις τιμές των σπιτιών τους να πέφτουν και σταμάτησαν να καταναλώνουν => προς ύφεση (πτώση κατανάλωσης βενζίνης, πτώση πωλήσεων αυτοκινήτων, πτώση γενικά των λιανικών πωλήσεων) => εννοείται πως η ύφεση μετριέται με την αύξηση της ανεργίας, η οποία ανατροφοδοτεί το παραπάνω σκηνικό
- ο τραπεζικός δανεισμός έχει γίνει πιο δύσκολος, το βλέπουμε και στην Ελλάδα όπου χωρίς να αυξηθούν ιδιαίτερα τα κεντρικά επιτόκια, έχουν αυξηθεί τα επιτόκια χορηγήσεων πολύ περισσότερο
- η κρίση αφερεγγυότητας έχει χτυπήσει εκτός από τη μεσαία τάξη και τα στεγαστικά, τα φοιτητικά δάνεια, τα δάνεια αυτοκινήτων, τα πάντα...


Το "κακό σενάριο" υποθέτει ότι οι μολυσμένοι οργανισμοί θα επι-μολύνουν και τους φαινομενικά υγιείς, ώστε μια συνολική κατάρρευση να μην αποκλείεται.


Όμως το πρόβλημα παραμένει στη βάση του αμερικάνικο.
Πριν έξι μήνες μιά πολύ μεγάλη τράπεζα βρέθηκε σε έλλειψη ρευστότητας και το αμερικάνικο δημόσιο αναγκάστηκε να δώσει ..δάνειο σε μια ακόμα μεγαλύτερη τράπεζα για να την ..αγοράσει!
Πριν δέκα μέρες, το αμερικάνικο δημόσιο "αναγκάστηκε" να απο-ιδιωτικοποιήσει τις δύο μεγαλύτερες εταιρείες παροχής στεγαστικών δανείων.
Πριν τρεις μέρες συνέβη το μεγαλύτερο "κανόνι" στην ιστορία της Αμερικής, καθώς δήλωσε πτώχευση μιας πολύ μεγάλη τράπεζα. Αυτή αποφάσισαν να μην την βοηθήσουν...
Εχθές η κυβέρνηση αναγκάστηκε να κρατικοποιήσει (για δύο χρόνια) τη μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία της χώρας, την AIG.
Τα παραπάνω είναι ακριβώς αντίθετα με την νεο-φιλελέυθερη "ανοικτή" οικονομία, γνωστή και ως "laissez faire laissez passe"


Δε θέλω να βάλω νούμερα γιατί θα σας μπερδέψω, δύο μόνο:
- Οι χασούρες της απληστίας (σε χρήμα) υπολογίζονται σε $1-2τρις
- Η χασούρα από την πτώση των τιμών των κατοικιών (σε αξία) υπολογίζεται σε $8-12τρις
Σημ.: ΑΕΠ Αμερικής ενός ετους περί τα $12-14τρις


Βεβαίως, κανείς δε μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι και άλλοι δεν θα έχουν προβλήματα!
Το αμερικάνικο μοντέλο έχει ακολουθηθεί πιστά από το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ η Ισπανία δείχνει να ακολουθεί από λίγο πιο πίσω.
Χαρακτηριστικά τέτοια υπάρχουν σε πολλές χώρες: Ιρλανδία, Ιταλία, Ελλάδα, Γαλλία, Πορτογαλία (η οποία αντιμετώπιζει σοβαρά προβλήματα εδώ και 5 χρόνια), χώρες βαλτικής, Ισλανδία.
Από την άλλη, την αμερικάνικη ύφεση ακολουθούν με χρονική υστέρηση μερικών μηνών όλες οι ισχυρές χώρες αυτού του πλανήτη, ενώ οι ισχυρές αναδυόμενες (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα) επηρέζουν και επηρέζονται ιδιαίτερα.
Δηλάδή όλος ο πλανήτης βρίσκεται με οικονομικά προβλήματα.


Το ρητό που κυκλοφορεί σχετικά με την Αμερική:
"τα κέρδη ιδιωτικά, στη τσέπη μας
οι χασούρες από τις τσέπες των φορολογούμενων"
καθώς οι μεγάλες προσπάθειες γίνονται να σωθούν οι μεγάλοι εισηγμένοι του χρηματιστηρίου και ελάχιστα έχουν γίνει για τους απλούς πολίτες.


Τέλος, ενώ το πρόβλημα έχει πολλές παραμέτρους στην ουσία του ορίζεται ως αφερεγγυότητα ή αδυναμία αποπληρωμής και στην πράξη σημαίνει ότι τα κατεχόμενα περιουσιακά στοιχεία κάποιου δεν επαρκούν για να καλύψουν τις τρέχουσες ή τις συνολικές υποχρεώσεις που έχει αναλάβει.